سمپاشی و مبارزه با موش

موش پستانداری کوچک از راسته جوندگان است که مواد غذایی خود را به وسیله حرکات رفت و برگشتی با جلو آرواره تحتانی خرد می‌کند. چون دندان‌های این حیوان مثل سایر جوندگان رشد دایمی دارد، برای جلوگیری از رشد بیش از حد، مجبور است که دایماً دندان‌های خود را با جویدن چیزهای نسبتاً سخت، از قبیل دانه‌ها و حبوبات، بفرساید و اگر موفق به پیدا کردن دانه‌های سخت نگردد به جویدن فرش‌ها، لباس‌ها، کتاب‌ها و هرچه که در دسترس خود بیابد مشغول می‌شود. موش ها به انواع صحرایی و غیره تقسیم بندی می شوند که بستگی به طول دم آنها دارد.

ساختمان بدن موش

طول موش ها از سه تا ۱۴ اينچ (هشت تا ۳۵ سانتي متر) متغير است. وزن آنها بين ۱٫۴ تا دو اونس (هفت تا ۵۷ گرم) است. رنگ پوشش بدنشان هم از سفيد تا قهوه اي يا خاكستري متغير است. بيشتر موش ها يك پوزه تيز و نوك دار با سبيل هاي بلند، گوش هاي گرد و دم هاي باريك دارند. بسياري از موش ها به سرعت بر روي زمين حركت مي كنند. اما بعضي مي توانند جست و خيزهاي كوچكي انجام دهند يا بپرند. دندان هاي جلويي موش در طول زندگي او به رشدش ادامه مي دهد. موش ها بايد چيزهاي سفت را بجوند تا جلوی رشد بی رویه دندان هایشان را بگیرند.

تغذيه موش ها

موش يك جانور همه چيزخوار است. يعني تقريباً همه چيز مي خورد. موش ها دانه، بذر، ميوه، ريشه، ساقه و جانوران كوچك مثل كرم ها، ملخ ها (و حشرات ديگر) و عنكبوتيان و غيره را مي خورند.

شكارچيان موش ها

جانوران زيادي موش ها را مي كشند كه شامل گربه ها،‌ سگ ها،‌ شاهين ها،‌جغدها، راسوها، مار ها و انسان ها مي شوند.

عادات و رفتار موش ها

بطور کلی موش‌ها به محیط‌های ساکت و تاریک که حرارت معین و ثابت و همچنین رطوبت نسبی داشته باشند علاقه‌مند هستند .

موش‌های بزرگ معمولاً لانه خود را در محیط‌های وسیع نمی‌سازند و همواره سعی در پنهان شدن دارند تا بتوانند به راحتی نوزادان خود را تولید و پرورش دهند. موش‌های نر معمولاً حداقل یکبار در روز محیط اطراف خود را بازرسی می‌کنند و چنانچه تغییراتی در محیط مشاهده نمودند بلافاصله لانه خود را معدوم و جای دیگری را برای خود آماده می‌کنند. موش‌ها معمولاً یک ساعت بعد از نیمه‌شب فعالیت خود را شروع می‌کنند و این به علت ساکت بودن محیط و عدم حضور انسان است بدین ترتیب موش‌ها با آرامش خاطر به مواد مختلف خسارت وارد می‌کنند.

بیماری‌های منتقله از طریق موش

موش‌ها معمولاً ۳۵ نوع بیماری مختلف را به انسان منتقل می‌کند عبارتند از :

LCM: اولین علائم این بیماری در انسان سردرد و بروز حالت‌هایی شبیه آنفولانزا میباشند.

Rabies (هاری): یک بیماری ویروسی است که از طریق گاز گرفتگی در حیوان خونگرم به وجود می‌آید.

تب گازگرفتگی: در اثر گاز گرفتن موش تب ایجاد می‌شود و جای گاز گرفتگی متورم شده و به رنگ قرمز در می‌آید.

طاعون: این بیماری که به آن مرگ سیاه نیز می‌گویند از طریق گزش ‌کک‌هایی که از خون موش آلوده تغذیه کرده‌اند به انسان منتقل می‌شود.

لپتوسپیروز: این بیماری که به آن یرقان خون ریزی دهنده نیز می‌گویند باعث تب، خونریزی، دردناک شدن کبد، دردهای شکمی، خشک شدن و ریزش پوست می‌گردد.

سالمونلوزیز (حصبه): آلوده شدن غذا به ادرار و مدفوع موش موجب مسمومیت غذائی و بروز این بیماری می‌شود.

یرسینیوزیز: این بیماری از طریق آلوده شدن مواد غذایی به ادرار و فضولات موش ایجاد شده و موجب بروز آپاندیسیت و بزرگ شدن روده‌ها می‌گردد.

تیفوس: در اثر خونریزی در شش‌ها و سینه پهلو باعث مرگ فرد مبتلا می‌شود.

توکسوپلاسموزیز: انتقال این بیماری که بیشتر از طریق مدفوع گربه به انسان صورت می‌گیرد اخیراً از طریق موش هم مشاهده شده است. این بیماری می‌تواند موجب کوری مادرزادی نوزاد شود.

تب راجعه: یک بیماری عفونی است و از علائم عمده آن حملات متناوب تب و ایجاد مسمومیت خونی می‌باشد.

تولارمی: مخزن این بیماری موش می‌باشد و علائم آن تب، سردرد درد دست و پا، کمر درد، ضعف عمومی، استفراغ و بزرگ شدن کبد و طحال می‌باشد.

سالک: داین بیماری به صورت زخم پوستی و در اثر نیش پشه خاکی آلوده ایجاد می‌گردد.

انواع موش

موش خانگی (Musmusculus)

موش های خانگی قابلیت فوق العاده ای برای تطابق با محیط های مختلف دارندو درطول سال در داخل ساختمانها زادو ولد می كند.اندازه آنها كوچك و وزنشان در حدود ۱۵ تا ۳۰ گرم می باشد. طول دم و بدن آنها مساوی ،گوشها نسبتابزرگ و چشمهای درشت و رنگ آنها خاكستری متمایل به قهوه ایی است.موش خانگی بر خلاف موشهای بزرگ كه نمی توانند بدون آب زنده بمانند با استفاده از سیستم تغلیظ ادرار در كلیه آب را ذخیره می كند و بیشتر آب را از طریق مواد غذایی آبدار تامین می كند . میزان آب در كنترل جمعیت این موش بسیار موثر است.

موشهای خانگی شب فعال هستند و شبها برای تغذیه از لانه خود خارج می شوند ،این موشها كمتر به ایجاد لانه علاقه دارند و بیشتر از شكاف دیوارها یا از بین درز آجر خانه ها برای زندگی ا ستفاده می كند و با وجود شرایط مساعد و امن بودن مكان ،درز یا شكاف را گسترش داده و آن را بزرگتر می كند،جالب است بدانید كه این موشها ۵ تا ۶ بار در سال آبستن شده و هر بار ۶ تا ۱۰ بچه می زایند.

موش سقف (Rattus Rattus )

این موش به موش سقف یا موش انباری یا موش سیاه یا موش كشتی نیز شهرت دارد .این موش بسیار چالاك و تند و تیز است و براحتی از درخت بالا می رود . ب این موش زندگی در بالای ساختمانها و سقفهای چوبی را ترجیح می دهد علاقه این موش به مواد غذایی گیاهی بیشتر از مواد حیوانی و گوشتی است ولی از مواد غذایی حیوانی هم تغذیه می كند. طبق مطالعات انجام شده در ژاپن ، این موشها عادات غذایی خاصی را دنبال می كنند و در انبار مغازه های خشكبار خواربار سوپر ماركتها كه معمولا”غذا را در طبقات بالا قرار می دهند یافت می شوند.

این موش نیز به آب بسیار وابسته است بدلیل توانایی حركت بر روی سیمها كابلها طنابهای كشتی براحتی از نقطه ایی به نقطه دیگر حركت می كند و همچنین شناگر بسیار خوبی است. موشهای سیاه یا موشهای سقف لانه های خود را در بخشهای بالای سقف یا درختان می سازند و در آنجا تولید مثل می كنند این موش نیز همچون موش قهوه ایی ۴۰تا ۳۰ گرم غذا در روز مصرف می كند ولی از نظر اندازه از موش قهوه ایی كوچكتر است . جالب است بدانید در مطالعات انجام شده این موش بر روی درختان كاج و سرو زندگی می كرده نحوه استفاده از دانه كاج را به فرزندان خود آموزش می داده است در حالیكه موش قهوه ایی حتی قادر به باز كردن دانه كاج نبوده است .

موش فاضلاب (Rattus Norvegicus)

موش ها فاضلاب در بخشهای سطحی و پایین ساختمانها فاضلابها انبارهای مواد غذایی و كالا و كارخانجات صنعتی و غیره زندگی می كنند و به زباله ها و زندگی در بین آنها بسیار علاقه مند هستند.اندازه این موش گاهی به نیم متر می رسد و با مهیا شدن شرایط مناسب از نظر غذا ،آب و پناهگاه تاریك در طول سال ۸تا۹بار آبستن شده و به طور متوسط ۷ بچه می زاید.

موش فاضلاب لانه خود را در شكاف های جوی آب فاضلابها و درزها و خلل و فرج دیوار در بخشهای پایینی می سازد.موش فاضلاب در فاضلابها كه بشتر از هر نقطه دیگری امكان زندگی فراهم است وجود دارد و لانه خود را در محل شاخه های فرعی فاضلاب كه خشك است بنا می كند این موش علاقه مند به ساخت لانه است و مشاهده شده كه حفراتی را به عمق كمتر از ۱٫۵ متر با چندین راه ورود و خروج ایجاد می كند كه بیشتر در حاشیه خاكی كانالهای عبور آب است.جالب است بدانید كه این موش بسیار مهاجم ، گوشتخوارو شناگر قابلی است